Visie Passend Onderwijs

BLOC zet in samenwerking met Passend Onderwijs Almere een brede visie neer voor een inpassing van het speciaal onderwijs bij de bouw van een van de nieuwe wijken in Almere. Door de wensen van leerlingen en onderwijsdeskundigen die te maken hebben met speciale onderwijsbehoeften in een vroeg traject al mee te nemen, ontstaat er een inclusieve en ondersteunende onderwijsomgeving. Dit onderzoek toont de kansen aan van wanneer onderwijs integraal meegenomen wordt in een gebiedsontwikkeling.

Context

Almere breidt de komende jaren uit met de nieuwe wijk Almere Pampus. In deze wijk is ruimte voor 25.00 tot 35.000 nieuwe woningen. De naar schatting 4.000 leerlingen in bassischool leeftijd die deze wijk zal aantrekken, zullen onderwijs krijgen op ongeveer 10 basisscholen en later doorstromen naar de 1 a 2 nieuwe voortgezet onderwijsvoorzieningen in Pampus, of de andere bestaande voortgezet onderwijsvoorzieningen in aangrenzende stadsdelen.

Naast regulieronderwijs, moeten ook de faciliteiten voor speciaal onderwijs niet worden vergeten. In Almere is er al jaren een grote expertise groep actief binnen het speciaal onderwijs. Zij werkten de afgelopen tijd hard aan een Ondersteuningsplan: de beleidsmatige onderbouwing van hun werkzaamheden. Wat nog miste was een goede vertaalslag naar de ruimtelijke wereld. BLOC ontwikkelde een ruimtelijke huisvestingsvisie voor (passend) onderwijs in Pampus Almere. Om hiermee de brug te slaan tussen de kennis van de directeuren passend onderwijs en de ruimtelijke vraagstukken in Pampus. Met deze vertaalslag slaan we een brug tussen de kennis van de directeuren passend onderwijs en de ruimtelijke vraagstukken in Pampus. En daarmee maken we onderwijs leidend in een ruimtelijke ontwikkeling.

“Onderwijs moet de ruggengraat zijn van deze gebiedsontwikkeling”

Frank Kolsteeg – afdelingsmanager onderwijs, sport en cultuur, Gemeente Almere

Aanpak

Samen met Passend Onderwijs Almere, en meer dan tien onderwijsdirecteuren van verschillende speciaal onderwijsinstellingen in Almere, hebben wij een visie voor het speciaal onderwijs in de wijk neergezet. Met een reeks interviews en sessies verwerkten we hun praktijkervaring richting een ruimtelijke visie voor zowel primair onderwijs (PO) als voortgezet onderwijs (VO). Integraliteit van deze visies was heel belangrijk! Onderwijshuisvesting is namelijk een belangrijk (beleids)instrument om maatschappelijke opgaven aan te pakken en samenwerking /synergie tussen functies en voorzieningen te stimuleren. Daarnaast kan onderwijshuisvesting worden ingezet om Almere als stad inclusiever te maken en de leefbaarheid te vergroten. Integraliteit is daarin key: hoe bouw je een stevige relatie tussen de verschillende visies en andere thema’s? Kan onderwijs daar voor een drijvende kracht in zijn?

Visie

Met alle informatie opgehaald tijdens de interviews, ontwikkelde BLOC een ruimtelijke visie voor zowel het primair onderwijs als het voortgezet onderwijs. Deze visies komen ieder met een eigen set van maatregelen, de zogeheten spelregels. In de visies en spelregels komen vier hoofdthema’s aan bod die onlosmakelijk verbonden zijn met onderwijshuisvesting, het gebouw en de school zelf, de nabijheid en aanwezigheid van zorgvoorzieningen, de verbinding met de wijk en de bereikbaarheid en toegankelijkheid van het gebouw.

Maar met het ontwikkelen van onderwijshuisvesting voor de nieuwe wijk zijn we er nog niet. Belangrijk is nu, dat deze ‘onderwijs laag’ wordt doorontwikkeld gezamenlijk met de andere lagen uit het stedelijk weefsel, zoals te zien in de afbeelding (lees; groen, bereikbaarheid, zorg, wijkvoorzieningen etc.) Want onderwijs staat niet los van de samenleving. Met het doel dat al deze lagen op elkaar aansluiten, en elkaar positief versterken.

Vervolg

BLOC voerde dit onderzoek uit in opdracht van de Stichting Passend Onderwijs Almere en met hulp van onderwijsdirecteuren van verschillende speciaal onderwijsinstellingen in Almere. Hiermee haalden we veel waardevolle inzichten op hoe we onderwijs beter kunnen integreren in het stedelijk weefsel. Wij zijn nu in gesprek met de gemeente hoe we aan dit traject een vervolg kunnen geven. Op die manier geven we onderwijs echt de plek die het verdient in het stedelijk weefsel.